Τετάρτη 7 Νοεμβρίου 2007

Λίγα λόγια ακόμα 'Του έρωτα και του αντιέρωτα'


Αφορμή για να γράψω αυτήν την ιστορία στάθηκε το ένθετο ενός περιοδικού που έπεσε στα χέρια μου τον Αύγουστο του 2006, όταν ήμουν διακοπές σε ένα νησί. Πρέπει να υπάρχει κάποιο χρονολογικό μπέρδεμα στο μυαλό μου γιατί το περιοδικό αυτό, το ‘Science Illustrated’, τώρα που ξεφυλλίζω το ένθετο βλέπω πως κυκλοφόρησε τον Σεπτέμβριο εκείνου του έτους, και όχι τον Αύγουστο. Όπως και να ‘χει, το ένθετο ήταν αφιερωμένο, με ένα εκτενέστατο ρεπορτάζ, στην επιστημονική προσπάθεια να εξηγήσει γιατί ένας άνθρωπος έλκει κάποιον άλλον.
Η ενεργοποίηση του εγκεφάλου μέσω των αισθήσεων (και κυρίως της όρασης), η μεταβίβαση των ερεθισμάτων στον υποθάλαμο που εμπλέκεται στα συναισθήματα, η έκκριση ορμονών, νοραδρεναλίνη, ντοπαμίνη και άλλων, η περιγραφή της ερωτικής έλξης ως βιοχημική διαδικασία, είναι μόνο από τα λίγα που αναφέρονται στο συγκεκριμένο άρθρο. Σε ένα ακόμα περιοδικό, που όσο κι αν σπάω το κεφάλι μου δεν μπορώ να θυμηθώ ποιο είναι, ούτε και το βρίσκω πια, διάβασα και για τις εξισώσεις που επίσης αναφέρω. Δεν πρόκειται δηλαδή για δικό μου εύρημα ούτε όσο αφορά αυτές.
Το αν είναι αλήθεια όλα αυτά δεν μπορώ να το πω, καθώς δεν είμαι ούτε επιστήμονας ούτε ερευνητής. Είναι όμως σίγουρο πως ο έρωτας είναι εγκεφαλική διαδικασία, και σε αυτό πιστεύω πως οι περισσότεροι θα συμφωνήσουν μαζί μου. Όπως επίσης είμαι πεπεισμένος και για την προσπάθεια που καταβάλλουν οι επιστήμονες, τίποτα δεν με εκπλήσσει στις μέρες μας. Τα στοιχεία πάντως που παρέθεταν τα δύο αυτά περιοδικά ήταν η βάση για να στηρίξω την αληθοφάνεια της ιστορίας. Αυτή όμως, οφείλει να πείσει για τον μυθοπλαστικό της κόσμο, και όχι να τον αποδείξει.
Αν και προσπάθησα να μείνω πιστός στα όσα διάβασα, πρέπει να παραδεχτώ – και να τονίσω - πως προτεραιότητα μου ήταν να τα χρησιμοποιήσω με τρόπο που να εξυπηρετεί την ιστορία μου, καθώς ήθελα να δώσω σε αυτήν μια καθαρά συναισθηματική διάσταση, όχι σεξουαλική. Ο στόχος της ήταν να επικεντρωθεί στην επιστημονική επέμβαση στα συναισθήματα του ανθρώπου.
Για να το καταφέρω αυτό, επειδή το τοπίο είναι αρκετά θαμπό, αναγκάστηκα να κάνω μια παραδοχή: ότι η σεξουαλική επιθυμία είναι μια ιδιότητα του έρωτα, και όχι ταυτόσημη με αυτόν, καθώς αυτός εμπεριέχει και ένα πλήθος άλλων χαρακτηριστικών, και πάνω από όλα συναισθήματα. Σε άλλους αυτό μπορεί να ακούγεται ευνόητο, σε άλλους όχι. Σωστό ή λάθος, αυτό βρίσκεται στην κρίση του καθενός, καθώς και στα εγχειρίδια των επιστημόνων.
Την ιστορία την έγραψα τελικά τον Νοέμβριο του 2006 και η συγγραφή της διήρκησε περίπου ένα μήνα, αν κι ακόμα και σήμερα της κάνω διορθώσεις. Την ολοκλήρωσα στέλνοντας την σε συνέχειες σε μια πολύ καλή μου φίλη, που την διάβαζε και μου έλεγε κάθε φορά την άποψη της.
Σε αυτήν την ιστορία υπάρχουν μόνο συναισθήματα, επιλογές και αποφάσεις ανθρώπων που αντιμετωπίζουν τα προβλήματα τους σύμφωνα με τις δυνατότητες του κόσμου τους. Και επειδή ακριβώς βασίζεται σε επιλογές και στο πως αυτές πάρθηκαν, έκρινα σκόπιμο να δώσω μία λυρικότητα στη αφήγηση των ηρώων, προσπαθώντας να αναδείξω την συναισθηματική τους φόρτιση και τις σκέψεις που τους οδήγησαν στις αποφάσεις. Ο διαχωρισμός των ενοτήτων έγινε έτσι ώστε να μοιράσω τον χρόνο συμμετοχής μεταξύ τους και να προχωρώ την εξέλιξη μέσω καθενός από αυτούς, αλλά ταυτόχρονα και από την δική του οπτική γωνία.
Ο τίτλος της ιστορίας ‘Του έρωτα και του αντιέρωτα’ δεν μπορώ να πω πως με ικανοποιεί πλήρως, τον βρίσκω κάπως ‘πομπώδη’ και τετριμμένο. Ωστόσο, ότι άλλο κι αν σκέφτηκα, ήταν ο μόνος τίτλος που στόχευε κατευθείαν στην καρδιά της ιστορίας. Αφαίρεσα απλά τις λέξεις ‘Τα χάπια’ από την αρχή της φράσης, ώστε να μην φανερώσω τόσο νωρίς το τι ακριβώς διαπραγματεύεται.
Δεν θα πάρω θέση αν η ύπαρξη τέτοιων χαπιών είναι κακή ή όχι. Παρά το δυσάρεστο της συγκεκριμένης ιστορίας που έγραψα, μπορώ να φανταστώ πολλές διαφορετικές εκδοχές της, με καλύτερο τέλος. Παρόλα αυτά, δεν κρύβω μια κοινή νομίζω ανησυχία για την φιλοδοξία μας να εισχωρήσουμε σε περιοχές που ίσως είναι καλύτερα να αφήσουμε απάτητες, αλλά και για τον τρόπο που εκμεταλλευόμαστε τις ανακαλύψεις μας. Μέχρι τώρα, είναι φανερό πως δεν έχουμε καταφέρει να αποβάλλουμε την κακή τους εκμετάλλευση.
Τέλος, σε μερικούς παλαιότερους, η ανάγνωση της ιστορίας μπορεί να τους φέρει στο νου την φράση από εκείνο το παλιό λαϊκό τραγουδάκι: «ένα χάπι, ένα χάπι, να γιατρεύει την αγάπη». Σε εκείνα τα χρόνια όμως, εγώ τουλάχιστον, έβρισκα την ιδέα διασκεδαστική. Τώρα πια, όχι και τόσο.